رادیکولیت شیمیایی!

-

رادیکولیت شیمیایی (Chemical radiculitis)

رادیکولوپاتی شیمیایی (Chemical radiculopathy)

رادیکولیت (Radiculitis) به معنای التهاب ریشه عصبی است. اگر التهاب ریشه عصبی به علت آزاد شدن مواد شیمیایی ایجاد گردد، رادیکولیت شیمیایی گفته می شود. به هنگام آسیب دیسک بین مهره ای، مواد شیمیایی خاصی می تواند ایجاد شود که علاوه بر آسیب دیسک بین مهره ای، ممکن است به فضای اپیدورال انتشار یابد و باعث التهاب ریشه های عصبی گردد. التهاب ریشه عصبی باعث ایجاد درد رادیکولر می شود و بدین ترتیب بیمار دردی را در مسیر عصب مربوطه احساس خواهد کرد.

بنابراین در مواردی که در گزارش ام آر آی بیمار علایم چندانی از فشار روی نخاع یا ریشه های عصبی وجود نداشته باشد ولی بیمار درد شدیدی را به صورت رادیکولر گزارش کند، رادیکولیت شیمیایی ممکن است به عنوان یکی از عوامل درد مطرح باشد.

کازالژی چیست?????

 

کازالژی

کازالژیا

کازالژیا (Causalgia) یا کازالژی عبارت است از درد سوزشی (Burning pain) که معمولا همراه با تغییرات تغذیه ای پوست (Trophic skin changes) بوده که به علت آسیب نسبی عصب محیطی (Peripheral nerve) در انتهای اندام فوقانی و تحتانی ایجاد می شود. اصطلاح کازالژی اولین بار توسط "سیلاس میشل" در سال 1867 مطرح شد که این اصطلاح از کلمه یونانی به معنای درد سوزشی گرفته شده بود.

براساس پیشنهاد انجمن بین المللی مطالعات درد، کازالژی به عنوان "سندرم درد منطقه ای پیچیده نوع دو" شناخته می شود.

سندرم درد منطقه ای پیچیده چیست؟

معمولا پس از ضربه یا یک بیماری، درد شدیدی ایجاد می شود که مزمن بوده، دارای کیفیت سوزشی است و همراه با اختلالات سمپاتیکی بروز می کند که به آن سندرم درد منطقه ای پیچیده (Complex regional pain syndrome) می گویند. فعالیت های غیر طبیعی سمپاتیک که به علت ناشناخته ایجاد می شود منجربه تورم، اختلالات انقباضی در عضلات صاف جدار عروق و مشکلات تعریق (افزایش یا کاهش آن) می گردند. استرس های روحی ممکن است باعث تشدید علایم گردند. گاهی درد در برخی از افراد به حدی شدید است که لمس اندام یا حرکت آن غیر قابل تحمل می شود.

سندرم درد منطقه ای پیچیده ممکن است در یک انگشت، قسمت انتهایی اندام های فوقانی یا تحتانی (مچ و انگشتان) و گاهی در کل یک اندام رخ دهد. گاهی نشانه ها پس از باز کردن گچ یا متعاقب جراحی ایجاد می گردد. برخی از بیماران پس از سکته مغزی، بی حرکتی طولانی مدت و انفارکتوس میوکارد (سکته قلبی) دچار این سندرم می شوند.

تصاویر زیر:

براساس پیشنهاد انجمن بین المللی مطالعه درد (International Association for the Study of Pain) یا به اختصار IASP ، دردهای مزمن با کیفیت سوزشی در بخشی از اندام-درارتباط با تغییرات دستگاه سمپاتیکی-که باعث علایمی چون درد شدید، محدودیت و سفتی حرکات مفاصل، تورم و مشکلات پوستی می گردد به دو نوع قابل تقسیم است:

*سندرم درد منطقه ای پیچیده نوع یک

*سندرم درد منطقه ای پیچیده نوع دو

سندرم درد منطقه ای پیچیده نوع یک (CRPS type 1). به سندرم نوع یک، دیستروفی رفلکسی سمپاتیک یا آتروفی سودک (Sudeck's atrophy) می گویند. در این سندرم، ضایعه عصب محیطی وجود ندارد. در نوع یک، آسیب در پوست، مفاصل و استخوان ایجاد می گردد. بیشتر سندرم های درد منطقه ای پیچیده مربوط به نوع یک (دیستروفی رفلکسی سمپاتیک) است.

سندرم درد منطقه ای پیچیده نوع دو (CRPS type 2). در سندرم نوع دو که به آن کازالژی (Causalgia) می گویند، برخلاف نوع یک همراه با آسیب عصب محیطی است.

علل

پاتوفیزیولوژی سندرم درد ناحیه ای پیچیده به طور دقیق شناخته نشده است. بسیاری از محققین معتقدند که این سندرم یک اختلال نورولوژیکی است که سیستم عصبی مرکزی و محیطی را تحت تاثیر قرار می دهد. سندرم درد منظقه ای پیچیده به خصوص با فعالیت غیر طبیعی رشته های عصبی سمپاتیک مرتبط است. فعالیت غیر طبیعی دستگاه عصبی سمپاتیک خود ممکن است ناشی از اختلال در سیستم عصبی مرکزی باشد که فعالیت آن را کنترل می کند. دستگاه اتونوم (سیستم عصبی سمپاتیک و پاراسمپاتیک) بیشتر تحت کنترل هیپوتالاموس (hypothalamus) قرار دارند. فیبرهای نزولی از هیپوتالاموس به ساقه مغز و طناب نخاعی می روند.

عواملی که ممکن است در ایجاد سندرم درد ناحیه ای پیچیده نقش داشته باشند عبارتنداز:

*کشیدگی های عضلانی (استرین)

*پیچ خوردگی ها (اسپرین)

*شکستگی و دررفتگی در اندام ها به خصوص اندام فوقانی

*سکته مغزی

*حمله قلبی یا انفارکتوس میوکارد

*گچ گیری اندام

*گاهی پس از جراحی

*عفونت ها

*فلج اطفال (پولیومیلیت)

*بی حرکتی طولانی مدت

سندرم درد منطقه ای پیچیده بیشتر در اندام فوقانی رخ می دهد تا اندام تحتانی. این سندرم در زنان شایع تر است.

نشانه ها و علایم

نشانه ها ممکن است درارتباط با موارد زیر باشد:

*درد سوزشی که مداوم بوده و با فشارهای هیجانی تشدید می گردد

*درد ممکن است در ناحیه آسیب باشد، ولی احتمال دارد گسترش یافته و کل اندام را نیز درگیر نماید

*حرکات مفصلی به صورت فعال یا غیرفعال باعث تشدید درد می گردد

*اتساع یا انقباض عروقی به علت تغییرات وازوموتور (Vasomotor). ابتدا اتساع عروقی ایجاد می شود که باعث گرمی و خشکی پوست می گردد. به هنگام انقباض عروقی، سیانوز، پوست سرد و ادم ایجاد می شود.

*تورم در مفاصل درگیر

*محدودیت حرکات مفصلی به علت سفتی مفصل

*تغییر رنگ پوست که ممکن است به صورت رنگ پریدگی، کبودی و قرمزی تغییر کند

*افزایش یا کاهش تعریق

*حساسیت به لمس یا سرما

*آتروفی پوست و بافت زیرجلدی

*براق و صیقلی شدن پوست

*تغییراتی درالگوهای رشد مو و ناخن

*آتروفی عضلانی درصورت عدم درمان و طولانی شدن اختلالات

*پوکی استخوان (استئوپروز) که پس از سه هفته از آسیب اولیه شروع می شود و در طی زمان افزایش می یابد

ممکن است علایم و نشانه ها پس از مدتی به طور خود به خود ازبین روند درحالیکه دیگران حتی پس از چندین ماه یا سال از نشانه های به وجود آمده شکایت دارند.

درمان

اگر تشخیص سریع صورت گیرد و درمان نیز زودتر شروع گردد، اثرات درمانی نیز بیشتر خواهد شد.

درمان ممکن است درارتباط با موارد زیر باشد:

*درمان های دارویی جهت کاهش درد

*تزریق مکرر لیدوکائین در ناحیه دردناک

*توانبخشی (فیزیوتراپی و کاردرمانی)

*جراحی ارتوپدی درموارد کاهش حرکات مفصلی و کوتاهی های بافتی (مانند کپسولکتومی و تنوتومی)

*بیوفیدبک درمانی. بیوفیدبک عبارت است از یک فن یا برنامه آموزشی استفاده از دستگاه های نظارتی جهت کنترل بهتر سیستم عصبی اتونوم که هدف کاربرد آن می تواند کنترل فشار خون، تنفس، ضربان قلب، تون عضلانی یا آموزش ریلاکسیشن، کاهش درد و غیروه باشد.

*استیمولاتور طناب نخاعی (Spinal cord stimulator). قراردادن الکترودهای کوچک در قسمتی از ستون فقرات جهت تحریک طناب نخاعی و کاهش درد ازطریق جراحی

*کاشت پمپ های دارویی (Implantable drug pumps)

*سمپاتکتومی (قطع فیبرهای پیش عقده ای سمپاتیک یا حذف یک یا چند گانگلیون سمپاتیک)

میالژی چیست????

درد عضلانی (Muscle pain)

میالژیا (Myalgia)

میالژی یا میالژیا به معنای درد عضلانی (Muscle pain) است.

برخی از مواردی که باعث درد عضلانی می گردند عبارتنداز:

*کشیدگی عضلانی یا استرین (Strain)

*ضربه یا تروما ( Trauma)

*خونریزی در بافت عضلانی  و موارد تشکیل هماتوم (Hematoma)

*اسپاسم عضلانی (Muscle spasm)

*آزردگی حاد عضلانی (Acute muscle soreness)

*آزردگی عضلانی با شروع تاخیری (Delayed onset muscle soreness or DOMS)

*استفاده بیش از اندازه (Overuse) از عضلات همانند تنیس البو و گلف البو

*میوزیت (التهاب بافت عضلانی به هر علتی) که می تواند در ارتباط با آسیب عضلانی، عفونت ها یا یک بیماری روماتیسمی (مانند میوپاتی التهابی ایدیوپاتیک) باشد.

*برخی از بیماری های روماتیسمی همانند پلی آرتریت ندوزا (نوعی واسکولیت که همراه با التهاب سرخرگ های متوسط و کوچک عضلات است)، پلی میالژیا روماتیکا، لوپوس اریتماتوی سیستمیک، سندرم همپوشان (ترکیبی از میوپاتی های التهابی ایدیوپاتیک همانند پلی میوزیت با اسکلرودرمی، لوپوس اریتماتوی سیستمیک و آرتریت روماتویید)

*سندرم درد میوفاشیال و فیبرومیالژیا که در ارتباط با نقاط ماشه ای (تریگر پوینت) است

*سندرم مزمن خستگی (Chronic fatigue syndrome)

*عفونت ها همانند عفونت های ویروسی و عفونت های باکتریایی (مانند بیماری لایم که از طریق کنه به انسان منتقل می شود)

*برخی از میوپاتی ها (به بیماری عضلانی به هر علتی میوپاتی می گویند)

*گاهی به علت اختلالات متابولیک

*گاهی به علت استفاده از داروها

*اختلالات عروقی همانند سندرم ایسکمی ولکمن یا سندرم فضای بسته

*گاهی به علت نوروپاتی محیطی (به آسیب اعصاب محیطی به هر علتی نوروپاتی محیطی می گویند) همانند مواردی از سندرم گیلن باره (حدود ده درصد)