فیزیوتراپی -تمرین درمانی
اصلاح حرکت در مسیر زندگی سبزفیزیوتراپی -تمرین درمانی
اصلاح حرکت در مسیر زندگی سبزکنترل و درمان بیماری MS
تصویر بزرگتر
علائم ms ناشی از التهاب در سیستم مرکزی در نتیجه تخریب میلین(myelin) بوجود می آیند.میلین ترکیبی است از جنس پروتئین که دورادور رشته های عصبی را فرا گرفته است. فرآیند تخریب میلین را دمیلینیزاسیون میگویند و در نتیجه این فرآیند , انتقال پیام عصبی در سلول عصبی دچار مشکل و اختلال میگردد. اسکلروز سیستمیک اغلب در گروه سنی جوانان و میانسالان رخ میدهد. در واقع دو سوم موارد ms بین سنین 20 تا 40 سالگی آغاز میگردد و بیشترین احتمال ابتلا در سن 30 سالگی است. بروز ms در کودکان و افراد بالای 60 سال بسیار کم اتفاق می افتد.
علت بیماری ms چیست ؟
علت اصلی بیماری ms ناشناخته است. ممکن است در این میان عوامل ژنتیک نقش داشته باشند چرا که احتمال ابتلای فرزندان افراد مبتلا , بیشتر میشود. منطقه جغرافیایی محل زندگی نیز ممکن است دارای اهمیت باشد.
شایعترین علائم زودرس ms عبارتند از :
- علائم عضلانی : ضعف عضلانی, لرزش پا, سفتی عضلات, احساس سنگینی, اختلالات تعادلی
- علائم بینایی : دید تیره و مه آلود, درد کره چشم بخصوص به هنگام حرکت چشم, کوری, دوبینی
- علائم حسی : سوزن سوزن شدن و دردهای سوزشی, بی حسی اندام ها, احساس برق گرفتگی به هنگام خم شدن رو به جلو یا عقب
- اختلالات تعادل : گیجی و سر گیجه دورانی
نحوه آگاهی بیماری ms چگونه است ؟
رفتار ms در افراد مختلف متفاوت است. در بیمارانی که مبتلا به نوع خفیف بیماری میباشند ممکن است اختلالی در کارهای روزمره بوجود نیاید در حالی که بیماران مبتلا به انواع شدید ممکن است بکلی ناتوان شوند. بیشتر بیماران بین این دو طیف قرار میگیرند و مراحل متنوع بیماری شامل مرحله حمله, مرحله فروکش کردن علائم عود, به تناوب اتفاق می افتد. ممکن است بیماری سال ها بدون علامت باقی بماند در حالی که بیمار دیگری طی دوره ای کوتاه مکررا مبتلا به حملات آزار دهنده ms گردد.
راه های درمان ms :
داروهایی که روی سیستم ایمنی تاثیر میگذارد موجب کاهش تناوب و شدت حملات ms شده و ممکن است میزان بروز ناتوانی های ناشی از ms در طول زمان را کاهش دهند. مصرف این داروها باید به محض تشخیص ms آغاز گردد. گاهی به هنگام عود بیماری از داروهای کورتونی برای کاهش التهاب استفاده میشود.
درمان های تکمیلی مثل فیزیوتراپی, رژیم های تغذیه ای و مکمل های غذایی, ماساژ درمانی و روش های آسوده سازی (relaxation ) مورد استفاده قرار میگیرند.
نکته مهم در هنگام فیزیوتراپی بیماران مبتلا به ms :
- سطح تمرینات باید به گونه ای باشد که از خستگی بیماران اجتناب گردد.
- از انجام تمرینات در محیط هایی خیلی گرم خودداری شود. وسط روز ( ظهر ) که معمولا دما بالاست زمان مناسبی جهت انجام تمرینات نمیباشد.
- آرامش روحی,روانی بیماران باعث افزایش کارایی و عملکرد آنان میگردد. استرس ها و هیجانات شدیدا فرآیند های حرکتی بیماران را مختل می کند.
از بین بردن سریع چربی های اضافه بدن slim fast
تصویر بزرگتر
ارسال پالس های الکتریکی در فرکانس بالا ( فارادیک ) میتواند به چربی
های بدن فشار واردکرده و باعث تخریب بافت های چربی شود.
با استفاده از این سیستم افرادی که در موضع مورد نظر دچار انباشتگی چربی هستند با
کمترین حد رژیم های غذایی ( افرادی که رعایت کردن رژیم غذایی برایشان مشکل است )
می توانند نسبت به کم کردن حجم چربی های موضعی خود اقدام نمایند.
افرادی که دارای چاقی های مفرط بودند و یا به دلیل زایمان دچار افتادگی و آثار پوستی
( خط های به جا مانده روی پوست پس از لاغر شدن ) شده اند میتوانند از این سیستم جهت
از بین بردن این آثار استفاده کنند.
استفاده از سیستم فارادیک دستگاه الکتروتراپی برجیس میتواند در نقاط مختلف بدن حتی در
صورت جهت از بین بردن چربی های اضافه (قب قب ) و چروک های روی پوست استفاده شود
این روش هم از لحاظ اقتصادی مقرون به صرفه بوده و هم هیچگونه عوارض جانبی در بر ندارد
مصرف داروهای لاغری به مرور زمان عوارض جبران ناپذیری بر جای میگذارد که شایع ترین آن ها
اشباع شدن کبد ( گرفتن چربی دور کبد ) می باشد که خود عامل خیلی از بیماری های
دیگر نیز می شود.
در این روش شما فقط در موضعی خاص اقدام به از بین بردن چربی ها می نمائید و در حین
اینکه چربی های زائد خود را در آن موضع از بین می برید در همان نقطه عملیات عضله سازی
هم صورت می گیرد. ( عضله هایی که مدت ها در زیر بافتی از چربی بوده و تنبل شده اند )
و همچنین خون در آن موضع بیشتر به گردش افتاده و اکسیژن بیشتری به بافت های چربی
می رسد در نتیجه سوخت و ساز در آن نقطه زیاد شده و باعث از بین رفتن سریع تر چربی
میشود.
درمان آسیب رباط صلیبی زانو
تصویر بزرگتر
رباط متقاطع پشتی یا صلیبی خلفی یا PCL :
یکی از رباط های قوی مفصل زانو است. این رباط از کوندیل داخلی فمور (استخوان ران ) به ناحیه پشتی بین کوندیلی تیبیا (درشت نی) متصل میگردد. رباط متقاطع پشتی pcl و متقاطع جلویی ACL داخل کپسولی بوده و به علت وضعیت آناتومیکی خاص به نام متقاطع یا صلیبی نامیده میشوند.
اگر کپسول مفصلی زانو از عقب باز گردد , اولین قسمتی که مشاهده میگردد , رباط متقاطع پشتی است. این رباط نسبت به رباط متقاطع جلویی , قویتر بوده , ولی فیبرهای رباط متقاطع جلویی وضعیت مایل تری دارند. مهمترین عمل رباط متقاطع پشتی , جلوگیری از در رفتگی تیبیا (درشت نی) به سمت عقب است.
آسیب رباط صلیبی پشتی (PCL) :
خم شدن و یا صاف شدن بیش از اندازه مفصل زانو ممکن است باعث آسیب این رباط گردد. همچنین ضربه شدید به انتهای فوقانی درشت نی همراه با خم بودن زانو میتواند پارگی رباط متقاطع پشتی را به همراه داشته باشد. آسیب این رباط منجر به افزایش جابجایی درشت نی به سمت عقب میگردد. پارگی PCL به صورت مجزا کمتر اتفاق می افتد و معمولا با پارگی رباط های دیگر زانو و منیسک ها همراه است.
رباط صلیبی قدامی (جلویی ) anterior cruciate ligament :
رباط متقاطع جلویی یکی از رباط های مهم مفصل زانو است. از جمله عوامل مهم ثبات هر مفصل بستگی به سالم بودن ساختمان رباط آن مفصل دارد و اگر مفصلی تحرک زیادی در حالت طبیعی داشته باشد نقش رباط یا رباط های آن مفصل اهمیت بیشتری میابد. قدرت رباط متقاطع جلویی معادل رباط طرفی داخلی یا MCL و نصف قدرت رباط متقاطع پشتی PCL است.
رباط متقاطع جلویی معمولا رباط صلیبی جلویی (قدامی) نیز خوانده میشود. این رباط از جمله رباط هایی است که به هنگام فعالیت های شدید آسیب میبینند. در ورزشکاران حرفه ای پارگی رباط متقاطع جلویی شایع است و به پارگی ACL معروف است. اگر نیروی اعمال شده خیلی زیاد باشد احتمال پارگی رباط طرفی داخلی و منیسک داخلی به همراه پارگی رباط متقاطع جلویی وجود دارد.
رباط های طرفی (کولترال ) زانو بیشتر در ایجاد ثبات جانبی مفصل نقش دارند. رباط های متقاطع ( صلیبی ) داخل کپسولی هستند که بیشتر باعث افزایش پایداری مفصل در سمت جلو و عقب میگردند.
مهمترین وظیفه رباط متقاطع جلویی , محدود کردن حرکت استخوان درشت نی به جلو و رخش داخلی آن در عمل صاف کردن زانو است. این رباط همچنین در یک زنجیره حرکتی بسته از حرکت استخوان ران به سمت عقب روی درشت نی ثابت جلوگیری میکند.
درجات آسیب :
- درجه 1 : پارگی خفیف است. ناپایداری وجود ندارد و میزان خونریزی پایین است.
- درجه 2 : خونریزی وجود دارد و پارگی ناقص است. به دلیل پارگی ناقص تا حدودی بی ثباتی وجود دارد.
- درجه 3 : از هم گسیختگی فیبرها کامل است ( پارگی کامل ). خونریزی در مفصل وجود دارد و بی ثباتی ایجاد می شود
شایعترین علل آسیب :
هنگامی رباط متقاطع جلویی پاره می شود که در اثر ضربه , انتهای فوقانی درشت نی (تیبیا) نسبت به ران (فمور) به سمت جلو رانده شود یا زانو شدیدا به سمت عقب حرکت کند. شایع ترین مکانیسم پارگی رباط متقاطع جلویی (صلیبی قدامی) چرخش زانو به خارج به همراه والگوس زانو است. محل پارگی ممکن است در ناحیه اتصال این رباط به انتهای تحتانی ران , انتهای فوقانی درشت نی و یا در وسط باشد.
عوامل دیگری که در پارگی ACL موثرند :
1 : عوامل محیطی. ورزش هایی که با پریدن و دویدن در ارتباطند احتمال آسیب رباط افزایش میابد
2 : علل آناتومیک. احتمال آسیب رباط متقاطع جلویی در قسمت میانی , بیشتر از نواحی دیگر است. همچنین در خانم های ورزشکار , پارگی رباط بیشتر اتفاق می افتد.
3 : علل هورمونی. با افزایش سطح هورمون استروژن , احتمال پارگی ACL بیشتر است.
درمان :
به طور کلی درمان رباط صلیبی قدامی ACL به دو صورت غیر جراحی یا جراحی است. فیزیوتراپی در هر دو روش غیر جراحی و جراحی ( گاهی حتی قبل از عمل جراحی) جهت تسریع و افزایش کیفیت روند درمانی موثر است.
مهمترین اهداف فیزیوتراپی عبارتند از :
- کاهش درد , التهاب و تورم
- افزایش دامنه حرکتی مفصل
- تقویت عضلات با توجه به درجات آسیب
- آموزش تمرینات حس عمقی
- آموزش تمرینات زنجیره حرکتی بسته
- افزایش تعادل و عملکرد فرد
- برگشت سریع تر فرد به فعالیت های روزمره یا ورزش حرفه ای
در ابتدا روش هایی جهت کاهش التهاب , درد و تورم استفاده میشود. (مثلا استفاده از یخ) به تدریج تمرینات دامنه حرکتی مفصل زانو با توجه به درد انجام میگردد. سپس تمرینات تعادلی و عملکردی شروع می شوند. هدف اصلی در این مسیر کاهش التهاب و ترمیم مجدد بافت آسیب دیده همراه با افزایش دامنه حرکتی , بهبود تعادل و تقویت عضلات جهت پیشگیری از آسیب مجدد است.
در پارگی های کامل به دو روش جراحی صورت میگیرد :
- روش ترمیمی : معمولا موفقیت آمیز نیست و نتایج خوبی به همراه ندارد.
- روش بازسازی : به دو روش بازسازی داخل مفصلی یا خارج مفصلی انجام میشود. در روش بازسازی رباط از یک بافت دیگر ( مثلا تاندون پاتلا و یا تاندون عضلات پشت ران ) استفاده می شود. روش بازسازی نتایج بهتری به همراه دارد.