شانه درد

شانه ومشکلات آن:

شانه بعنوان یک مفصل پر تحرک با دامنه حرکتی بالا نقش مهمی در حرکات بدن دارد. این مفصل پیچیده در واقع از چهار مفصل تشکیل می شود.

مفاصل شانه شامل چهار مفصل زیر است:

مفصل اول بین کتف و بازو بنام گلینوهومرال مفصل اصلی است.

مفصل دوم بین ترقوه و کتف است.

مفصل سوم بین کتف و قفسه سینه که پس از تکمیل حرکت مفصل اصلی با حرکت خود دامنه حرکتی شانه را افزایش می دهد.از مجموع 180 درجه  60 درجه آن مربوط  به این مفصل است.

مفصل چهارم بین استخوان جناغ و ترقوه است که گاهی بخصوص در سنین بالا بیرون زدگی پیدا می کند و اکثرا از نظر ظاهر و زیبایی برای بیماران ناراحت کننده است.

بدلیل وی‍ژگی خاص این مفصل و حرکات ان در تمام جهات این مفصل مستعد تورم پارگی لیگامان ،دررفتگی و تاندون خشکی و جمود مفصل و محدودیت حرکتی است.

این مفصل بعنوان شاهکار بیو مکانیک بدن بسیار پیچیده است و برای هر حرکت خود از برنامه ویژه ای تبعیت میکند.طرز قرار گرفتن مفصل به شکل آزاد بدون ارتباط استخوانی پایدار این مفصل را منحصر به فرد نموده است.

این مفصل از عمق به سطح دارای چند لایه است:

لایه استخوانی و مفاصل

لایه عضلات تاندون و لیگامان

لایه عروق و بافت نرم و بورسها

لایه پوست

سه استخوان کتف ترقوه و بازو این مفصل را تشکیل می دهد.

لابروم بافتی محکم با قوامی غضرفی است که برای افزایش گودی مفصل شانه قرار گرفته است و موجب پایداری بیشتر حرکت استخوان بازو در فضای مفصل شانه شده است.

بورسها:فضاهایی شبیه به کیسه بوده که با مایع سینوویوم پر شده اند و بین دو ساختمانیکه قرار است روی هم بلغزند قرار می گیرندو مستعد التهاب بوده و التهاب آنها را بورسیت می گویند.

 شکبه اعصاب ناحیه شانه و کتف یا شبکه براکیال :(با نگارش جناب آقای دکتر ابطحی و علامی)

شبکه عصبی براکیال از تجمع شاخه های ونترال اعصاب نخاعی C5 تا T1 به وجود می آید . در بعضی موارد از اعصاب نخاعی C4 و T2 نیز شاخه های کوچکی دریافت می کند . این شبکه بخش تقریبا تمام عصب رسانی به عضلات اندام فوقانی و بالاتنه را به عهده دارد و از این رو شناخت آناتومی و شاخه های آن بسیار مهم است .

این شبکه چند قسمت مختلف دارد :
1- تنه ( Trunk )
2- شاخه ( Division )
3- طناب ( Cord )

از اجتماع اعصاب C5 و C6 تنه فوقانی ...... عصب C7 تنه میانی و ...... اعصاب C8 و T1 تنه تحتانی به وجود می آید .
سپس هر کدام از تنه ها به شاخه های قدامی و خلفی تقسیم می شوند .
از اجتماع تمام شاخه های خلفی ، طناب خلفی ...... شاخه های قدامی تنه فوقانی و میانی ، طناب خارجی و ...... شاخه قدامی تنه تحتانی ، شاخه داخلی به وجود می آید .

نام گذاری شاخه ها ( Cords ) بر اساس موقعیت آن شاخه نسبت به شریان آگزیلاری می باشد .

همان طور که در شکل دیده می شود از هر کدام از طناب ها ، اعصاب مهمی منشا می گیرند .

-اعصاب طناب خارجی :  شاخه خارجی مدیان ..... موسکولوکوتانیوس ..... پکتورال خارجی

-اعصاب طناب داخلی : شاخه داخلی مدیان ..... اولنار ..... عصب جلدی داخلی بازویی ..... جلدی داخلی ساعد ..... پکتورال داخلی

-اعصاب طناب خلفی : رادیال ..... آگزیلاری ..... ساب اسکاپولاریس ..... توراکودورسال

ورزش برای شانه

به آرامی کتفها  را بالا و پایین ببرید.

کتفها  را در هر دو جهت بچرخانید.

دستان خود را به طرف بالا ببرید.

هر دو دست خود را پشت سر بگذارید. دو آرنج خود را به هم نزدیک کنید و از هم دور کنید. سر باید ثابت باشد.

دستان خود را بر کتف ها بگذارید (دست راست بر کتف راست و دست چپ بر شانه چپ). آرنج را در جهت عقربه های ساعت و خلاف جهت عقربه های ساعت بچرخانید.

یک چوب بلند و یا دسته جارو را پشت سر خود قرار دهید. سپس چوب را به سمت بالا ببرید.

تمامی این ورزش ها را در حال ایستاده و یا نشسته انجام دهید.

اگر این ورزش ها موجب سرگیجه می شود، از ادامه آنها خودداری کنید.

ورزش وتوانبخشی در مفصل شانه

مفصل شانه از استخوانهای کتف، ترقوه و بازو تشکیل شده که به هم متصل شده‌اند. این مفصل از متحرک‌ترین مفصل‌های بدن است.

مفصل شانه از استخوانهای کتف، ترقوه و بازو تشکیل شده که به هم متصل شده‌اند. این مفصل از متحرک‌ترین مفصل‌های بدن است. درد‌ شانه یکی از شایع‌ترین درد‌هاست که در هر سنی علت خاص خود را دارد. افراد در سنین بالا در اثر وارد آمدن ضربه و یا استفاده طولانی مدت از دست دچار درد می‌شوند.

در افراد جوانتر در اثر آسیبهای ورزشی و در اثر فشار بیش از حد ممکن است شانه دچار آسیب  شود. افراد میانسال ممکن است دچار بیماری شانه منجمد ‌شوند. این افراد درد و محدودیت حرکتی دارند. درمان قطعی مشکلات مفصلی بایدتوسط پزشک صورت گیرد.

مفصل شانه یک مفصل کاربردی مهم برای بدن محسوب می شود. در اثر بی تحرکی خصوصا در سنین بالاتر عوارضی برای این مفصل مهم ایجاد می شود. نرمشهای مناسب می تواند باعث افزایش کارایی و حفظ سلامتی مفصل شانه شود. افزایش انعطاف پذیری و تقویت شانه ها با نرمش مناسب حاصل می شود.

همچنین این نرمشها می تواند به عنوان بخشی از گرم کردن بدن پیش از آغاز ورزش یا سرد کردن بدن پس از اتمام ورزش به کار رود. تمرینها را به آرامی شروع کنید و در صورتی که حین اجرای آنها دچار درد یا ناراحتی شدید انجام نرمش را متوقف کنید.

حرکت آونگی:

این حرکت برای شانه ی دردناک و یا شانه ای که دچار محدودیت حرکتی شده است مفید است. این نرمش را می توان در حالت نشسته یا ایستاده انجام داد.

کمی به جلو خم شوید. اجازه دهید که بازوهایتان در جلوی بدن شما به حالت آویزان قرار بگیرند. بازوها را شل کنید و وزن آنها را احساس کنید. این حالت را مدتی حفظ کنید.

 سپس دایره های کوچک به وسیله حرکت آزادانه ی آنها ایجاد کنید. دایره ها را به تدریج بزرگتر کنید. می توانید تا هنگامی که احساس ناراحتی نکرده اید تمرین را ادامه دهید. با احساس ناراحتی نرمش را متوقف کنید.

حرکت گهواره ای:

با یک دست آرنج دست دیگر را بگیرید. بازو را بالای سر ببرید. بازو را تا جایی بالا ببرید که قابل بالا رفتن باشد و فشار زیادی وارد نکنید. سپس آرنجتان را باز و بسته کنید.

اگر حرکات شانه ی شما دردناک یا محدود باشد، می توانید این کار را در حالت خوابیده انجام دهید.

حرکت عصا:

اگر یک یا هر دو شانه ی شما محدودیت حرکتی خاصی دارد یا ضعیف می باشد این نرمش برای شما مفید است. از یک چوب دستی یا چوب به عنوان عصا استفاده کنید. هر دست خود را روی هر یک از انتهاهای چوب دستی قرار دهید و سپس تا آنجا که می توانید آن را بالا بیاورید.

 این نرمش را می توان ایستاده، نشسته یا خوابیده انجام داد.

 حرکت قرقره ای:

یک قرقره یا قلاب را به میله ای در بالای چارچوب در متصل کنید. یک تکه طناب لباس را از قلاب عبور دهید. از طناب کافی استفاده کنید تا بتوانید هنگام نرمش بنشینید. هر انتهای طناب را با یک دست نگه دارید. اگر محکم نگه داشتن طنابها ناخوشایند است از دسته یا دستگیره و یا از لایه ای پارچه استفاده کنید. هنگامی که یک بازو را پائین می کشید بازوی دیگر بالا خواهد آمد. بازوها را به همین طریق در جلوی بدن و در اطراف و جهتهای مختلف به آرامی بالا و پائین ببرید.

لمس کردن دست دیگر:

این حرکت موجب افزایش انعطاف پذیری و تقویت هر دو شانه می شود. یک بازو را بالای سر ببرید و آرنج را خم کنید تا بتوانید با دست، پشت خود را لمس کنید. بازوی دیگر را به پشت ببرید و آرنج را خم کنید. اکنون سعی کنید که دست خود را با دست دیگر لمس کنید. آیا می توانید انگشتان خود را به هم برسانید؟ مدتی بازوها را رها کنید. این کار را برای بازوی دیگر تکرار کنید. برای بیشتر افراد این کار در یک سمت راحتتر است.

لمس تیغه ی کتف:

این نرمش برای تقویت قسمت فوقانی و میانی پشت و برای کشش قفسه سینه مفید است. در حالت نشسته یا ایستاده شانه ها را رها کنید. سر باید کمی بالا باشد. بازوها را در حالی که از آرنج خم شده اند به سمت پشت و در دو طرف بدن بالا ببرید. تا آنجا که می توانید به این کار ادامه دهید تا بتوانید تیغه ی استخوان کتف خود را در دو طرف لمس کنید. سپس دستها را بیشتر از پشت به هم نزدیک کنید تا بتوانید آرنجهای خود را لمس کنید. اگر احساس ناراحتی کردید تمرین را متوقف کنید.

تهیه وترجمه:گروه سلامت سیمرغ (seemorgh) ـ دکتر حانیه ترکمان

عضلات برای ایجاد حرکت توسط تاندون‌ها به استخوان‌ها متصل می‌شوند و با انقباض خود آنها را به حرکت درمی‌آورند.

 در برخی از نقاط شانه، بالشتک‌های کوچکی  که با نام بورس شناخته می شوند و پر از مایع در مجاورت تاندون‌ها قرار دارند از ساییده شدن و آسیب‌دیدگی آنها جلوگیری می‌کنند.

بورسی  که در شانه قرار دارد، ‌می‌تواند به دنبال حرکات مکرر دچار التهاب شود. این اتفاق بیشتر در ورزش‌هایی که فرد با حرکات مکرر دست به بلای سر همراه است مانند شنا، تنیس و پرتاب وزنه دیده می‌شود.

بعلاوه شغل‌هایی مانند نقاشی ساختمان و چوب‌بری نیز زمینه ساز این مشکل می باشند.

علائم بورسیت شانهبیماری شامل درد در قسمت قدامی ـ ‌خارجی شانه و درد شانه هنگام بالا آوردن بازو می‌شود.

همچنین ممکن است قسمت خارجی شانه شما متورم و گرم‌تر از حالت طبیعی باشد.

حرکت اول:
در جای خود بایستید و شانه‌های خود را برای 5 ثانیه بالا بیاورید. سپس شانه‌ها را به عقب برده و کتف‌های خود را برای مدت 5 ثانیه به یکدیگر بفشارید. بعد از آن شانه‌ها را به سمت پایین بیاورید و در حالت استراحت قرار دهید. این حرکت را 10 مرتبه تکرار کنید.حرکت دوم: در حالت ایستاده یک قطعه چوب را با 2 دست در مقابل خود نگهدارید، طوری که کف دست‌های شما رو به زمین باشد. دست‌های خود را بدون آن که از آرنج خم کنید به بالای سر برده و بکشید. 5 ثانیه در همین وضعیت بمانید و سپس به حالت اول برگردید. این حرکت را نیز 10 مرتبه تکرار کنید.