ستون فقرات هم مثل هر ساختمان دیگر بطور طبیعی در معرض تغییرات ناشی از افزایش سن است اما برخی مسائل مثل حرکات بیش از حد یا ناصحیح ، انجام ورزشهای سنگین و غیر اصولی ، خم نگاه داشتن سر و گردن به مدت طولانی به جلو (کار کردن زیاد با کامپیوتر به صورت غیر اصولی ، نوشتن طولانی در شرایط نامساعد ، خانه داری) صدمات ناشی از کشیدگی گردن ، سوانح رانندگی که باعث خمیدگی ناگهانی سر به جلو و سپس عقب می شوند ( Wiplash ) ، کارهای سنگین ، حمل وسایل و اشیاء روی سر ، اختلالات مادرزادی و … سرعت و شدت پیدایش این تغییرات را بیشتر می کنند.
از جمله این تغییرات می توان به تغییر ساختمان دیسک بین مهره ای ، برجسته شدن آن به داخل کانال نخاعی یا سوراخ های بین مهره ای ، پیدایش خارهای استخوانی در لبه مهره ها ( اوستئوفیت ) و حتی تغییر شکل و بهم خوردن انحنای طبیعی آنها اشاره کرد .هر کدام از این تغییرات ، بسته به محل ، زمان و شدت می توانند باعث فشار بر ریشه های عصبی یا حتی نخاعی شوند و بیمار را دچار درد و ناراحتی کنند.
بسیاری از بیماران مبتلا به دیسک و آرتروز گردن با دردهائی در دست یا شانه مواجه می شوند که علت آن را معمولا در مهره های گردنی می توان جستجو کرد که اکثرا با انجام تمرینات ورزشی ، ماساژ و کشش در مراحل حاد بهبود نسبی و در مراحل ابتدائی بهبود کلی پیدا خواهند کرد.
در قسمتهای بعدی چند تمرین ساده ولی موثر را برای شما بیماران عزیز خواهم گذاشت که امیدوارم مورد استفاده قرار گیرد.
آسیب ویپلش Whiplash neck sprain نوعی رگ به رگ شدن و کشیدگی گردن است و بیشتر در تصادفات اتومبیل ایجاد میشود. بدنبال ضربه به اتومبیل از عقب یا جلو سر سرنشین بشدت به جلو و عقب حرکت میکند. این حرکت شدید و ناگهانی میتواند موجب کشیدگی شدید در عضلات و رباط های گردن و بدنبال آن درد گردن میشود.
|
ضربه به اتومبیل از طرفین و حرکت گردن به دو طرف و یا چرخش گردن هم میتواند موجب کشیدگی و رگ به رگ شدن آن شود. گاهی حرکت سر و گردن بدنبال این ضربات بقدری شدید است که موجب آسیب نخاع گردنی میشود. زنان بیش از مردان دچار این آسیب میشوند. این آسیب میتوان به دنبال فعالیت های ورزشی هم ایجاد شود.
مهمترین علائم این آسیب عبارتند از
|
در یکی دو روز اول که شدت درد زیاد است گردن را باید تا حد امکان کمتر حرکت داد. استفاده از یک گردنبند طبی میتوان کمک کننده باشد. بعد از چند روز باید بتدریج حرکات گردن شروع شده و به تدریج و به آرامی گردن حرکت داده شود. حرکت گردن در ابتدا ممکن است کمی دردناک باشد ولی بتدریج شدت درد کاهش میابد. بیحرکتی طولانی مدت گردن و حرکت ندادن آن میتواند موجب خشک شدن گردن شود.
توجه به حفظ وضعیت مناسب سر و گردن در حین کار و نوشتن و خواندن و کار با کامپیوتر، استفاده از یک بالشت مناسب در موقع خوابیدن و فیزیوتراپی میتواند به کاهش درد کمک کند.
استفاده از پشت سری هایی که در صندلی اتومبیل وجود دارند میتوانند تا حدود زیادی مانع از بروز این آسیب شوند. این پشت سری ها را باید درست تنظیم کرد تا دقیقا پشت سر سرنشین قرار گیرند و در صورت برخود اتومبیل دیگر از پشت، مانع از حرکت ناگهانی سر سرنشین به عقب شوند. اگر در حین رانندگی متوجه شدید ماشین پشتی در حین برخورد به شما است سر خود را به پشت سری تکیه داده و کمر خود را به صندلی نزدیک کنید تا احتمال آسیب ویپلش کاهش یابد.
|
|
درد گردن
▪ هنگام راه رفتن یا نشستن سعی کنید بدن و سرتان را صاف نگه دارید به طوری که سر در امتداد ستون فقرات قرار گیرد.
▪ هنگام کارکردن از خم کردن گردن با زاویه بیش از ۲۵ درجه سانتی گراد به مدت طولانی خودداری کنید زیرا خیلی از دردهای گردن ناشی از خم کردن مداوم گردن است. مثلا کاربران حرفه ای رایانه که مجبورند ساعت ها در یک وضعیت نامناسب قرار گیرند، بهتر است ارتفاع صندلی شان را با صفحه مانیتور متناسب کنند.
▪ اگر هنگام کار با رایانه مجبورید سرتان را بیش از حد به صفحه نزدیک کنید، احتمال دارد دچار عیوب انکساری چشمی شده باشید و با مراجعه به پزشک و استفاده از عینک یا تغییر نمره آن می توانید مشکل را به راحتی حل کنید.
▪ موقع خواندن کتاب یا روزنامه گردنتان را خم نکنید. روزنامه را بالاتر نگه دارید. به این ترتیب فشار کمتری به گردنتان وارد خواهد شد.
▪ بعضی ها هنگام مطالعه با شکم روی زمین می خوابند. در این حالت انحنای ایجاد شده در ستون فقرات پشت و گردن ممکن است باعث درد در ناحیه گردن شود.
▪ بروز گردن درد در دندان پزشکان بسیار شایع است. اگر دندان پزشک هستید، بهتر است نحوه نشستن صحیح را بیاموزید. سعی کنید تا حد امکان به بیمار نزدیک شوید. زاویه فک او را طوری تنظیم کنید که نیاز نباشد تنه خودتان را خم کنید. استفاده از روشنایی و دید غیرمستقیم با آینه اهمیت زیادی در پیشگیری از دردهای عضلانی و درد ناشی از ستون مهره های گردنی دارد.
▪ در انتخاب بالش خود دقت و از گذاشتن بالش های بسیار نرم یا سفت زیر سرتان پرهیز کنید. ارتفاع بالش نباید زیاد باشد زیرا باعث ایجاد زاویه در ناحیه گردن می شود و می تواند مشکل ساز باشد.
▪ در مسافرت های طولانی یا وقتی مجبورید روی صندلی استراحت کنید، از بالش های طبی مخصوص (c شکل) استفاده کنید تا فشار کمتری به گردنتان وارد شود.
▪ حین رانندگی صندلی را طوری تنظیم کنید تا به فرمان نزدیک تر شوید در غیر این صورت مجبور می شوید دستانتان را بیش از حد دراز کنید تا به فرمان برسانید. این کار معمولا به مهره های گردنی فشار وارد می کند و باعث ایجاد درد خواهد شد.
▪ هنگام کار در حالت نشسته چند حرکت کششی انجام بدهید. هر ساعت یکبار از جایتان بلند شوید و قدم بزنید. این کار بازده و کارایی تان را نیز بالا می برد.